Per jaar voeren psychiaters enkele duizenden onderzoeken en rapportages uit voor de strafrechtspleging. Daarbij gaat het om kwesties als de eventuele betekenis van psychopathologie voor gedrag tijdens het plegen van delicten, de kans op herhaling, en interventiemogelijkheden om die kans te verkleinen.
Deze richtlijn is bedoeld als leidraad voor psychiaters die diagnostisch onderzoek doen in strafzaken, de diagnosestelling en de verslaglegging. De uitgangsvraag voor de richtlijn was: hoe rapporteert de psychiater zo objectief mogelijk op wetenschappelijke gronden aan de rechtbank? Deze richtlijn sluit aan bij de eerder door de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie ontwikkelde Richtlijn voor rapportage in civielrechtelijke zaken en bij de Richtlijn psychiatrisch onderzoek bij volwassenen.
De richtlijn is geschreven door een werkgroep van psychiaters, met multidisciplinaire inbreng door forensisch psychologen en juristen, en een deskundige op het gebied van richtlijnontwikkeling van de Orde van Medisch Specialisten, en is geautoriseerd door het bestuur van de Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie.